Geheim van de ministeriële verantwoordelijkheid

Ministeriële verantwoordelijkheid: hoe zit dat nou precies?

'Er waart een spook door Europa, het spook van het communisme', zo begon Karl Marx zijn Communistisch Manifest in 1848. De golf van revolutie en opstand die Europa dat jaar overspoelde, vormde inderdaad een spookbeeld voor alle vorsten die de macht sinds de Franse Revolutie weer stevig in handen hadden. In diverse landen moesten koningen het veld ruimen.
In Nederland koos koning Willem ii eieren voor zijn geld en gaf opdracht voor een grondwetsherziening. Al eind 1848 lag er een nieuwe grondwet, met de bekende regels 'De koning is onschendbaar, de ministers zijn verantwoordelijk'. De ministeriële verantwoordelijkheid deed haar intrede.

Het geheim van de ministeriële verantwoordelijkheid beschrijft aan de hand van een aantal politieke kwesties tussen 1848 en 1905 hoe de vier constitutionele machten - de koning, het kabinet, de Kamer en de kiezers - zich onder de nieuwe grondwet tot elkaar gingen verhouden. Wat waren hun rollen en bevoegdheden? Wat werd van hen verwacht? Wie had het voor het zeggen?
Dit boek geeft antwoord op de vraag waarom wij binnenkort koning Willem iv en geen president op de troon hebben.

Diederick Slijkerman studeerde geschiedenis en rechten aan de Universiteit Leiden en theologie aan de Universiteit Utrecht. Hij publiceerde over diverse onderwerpen. In 2001 verscheen van hem het boek In dienst van de kroon. Vice-presidenten van de Raad van State, en in 2003 verscheen een serie artikelen van zijn hand over vrouwen in het bestuur en de politiek. In 2005 begon hij zijn promotieonderzoek naast een baan als stafadviseur, respectievelijk adjunct-secretaris van het cbg. Sinds 2009 is hij daar hoofd van de bestuurlijk-juridische afdeling.